19 Δεκ Το γλυκό των Χριστουγέννων και του χειμερινού ηλιοστασίου
Αν τα Χριστούγεννα είχαν γεύση αυτή θα ήταν η γλυκιά των μελομακάρονων και των κουραμπιέδων. Αν ήταν τραγούδι θα μπορούσε να ήταν το παιδικό «πλάθω κουλουράκια με τα δύο τα χεράκια». Γιατί το φτιάξιμο τους διασκεδάζει ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά που φορούν την ποδιά και είναι έτοιμα να ζυμώσουν και να πλάσουν ένα-ένα με το χέρι. Αν ήταν ευωδιά θα ήταν αυτή η μοσχοβολιά από το ψήσιμο τους στο φούρνο. Τραγανά και μελωμένα τα πρώτα, μπισκοτένια και πασπαλισμένα με αχνισμένη ζάχαρη τα δεύτερα, είναι τα δύο γλυκά που πρωταγωνιστούν την εορταστική περίοδο, φρεσκάρουν αναμνήσεις, έχουν τη δική τους ιστορία να που και τους δικούς τους πιστούς οπαδούς.
Μεταξύ κουραμπιέ και μελομακάρονου, έχω προτίμηση στα μελομακάρονα. Και ο λόγος είναι απλός. Βουτηγμένα στο μέλι και με τριμμένη καρυδόψιχα, που μου αρέσουν πολύ περισσότερο από το βούτυρο και τη ζάχαρη. Όμως έχουν και κάτι άλλο. Αυτό το τελετουργικό, στην ετοιμασία και στην παρουσία σε χριστουγεννιάτικες διακοσμημένες πιατέλες, όμορφα βάζα και με φιόγκους τυλιγμένα κουτιά, που σαν συμβολική πράξη σηματοδοτεί την πιο γλυκιά γιορτή του χρόνου. Ότι έρχονται Χριστούγεννα. Περισσότερο από εσωτερική κατανάλωση, είναι το γλυκό που θέλεις να φτιάξεις από οποιοδήποτε άλλο και να προσφέρεις στους ανθρώπους που αγαπάς. Αν και υπάρχουν φούρνοι και ζαχαροπλαστεία που φτιάχνουν υπέροχους, σε γεμίζει με μία ψυχική ευχαρίστηση αυτή η δημιουργική ετοιμασία (και ίσως με μία μικρή αγωνία «τους πέτυχα;»), η προσπάθεια που κάνεις και ο χρόνος που αφιερώνεις.
Ψάχνοντας να βρω την ετυμολογία της λέξης, διάβασα ότι τα μελομακάρονα έχουν αρχαιοελληνική προέλευση από τη μεσαιωνική ελληνική λέξη «μακαρωνία». Μακαρωνία ήταν το νεκρώσιμο δείπνο με βάση τα ζυμαρικά, όπου μακάριζαν το νεκρό. Η μακαρωνία με τη σειρά της έρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «μακαρία», που ήταν η ψυχόπιτα, ένα κομμάτι άρτου, στο σχήμα μελομακάρονου, το οποίο το προσέφεραν μετά την κηδεία. Στην μακαρία, αργότερα πρόσθεσαν σιρόπι μελιού και ονομάστηκε μελομακαρία η οποία μετανομάστηκε σε μελομακάρονο. Το μελομακάρονο καθιερώθηκε ως γλύκισμα του 12ημέρου, κυρίως από τους Μικρασιάτες Έλληνες και με το όνομα «φοινίκια». Οι Λατίνοι και αργότερα οι Ιταλοί χρησιμοποιούσαν τη λέξη μακαρωνία ως μακαρόνε που κατέληξε να σημαίνει το σπαγγέτι. Αυτή είναι η μία εκδοχή. Γιατί υπάρχουν και άλλες δύο. Σύμφωνα με τον συγγραφέα Νίκο Σαραντάκο, το μελομακάρονο συνδέεται με το «μακαρόν» ένα είδος αμυγδαλωτού μπισκότου που υπήρχε στις αγγλικές και γαλλικές κουζίνες από τον 16ο αιώνα αλλά και με το χειμερινό ηλιοστάσιο και τη γιορτή του ήλιου. Ότι τα Χριστούγεννα είναι συνέχεια της αρχαίας γιορτής που γιορτάζονταν στην Αρχαία Ελλάδα στα τέλη Δεκεμβρίου και η οποία, ως μια φυσική γιορτή σε σχέση με τη Γη και την επαφή μας με μία ανώτερη Δύναμη, πέρα θρησκείες και θρησκεύματα, εξακολουθεί να γιορτάζεται.
Συνήθως, όταν ανεβάζω άρθρα με τροφές, γράφω και μία συνταγή. Αυτή τη φορά δεν θα γράψω γιατί πάνω-κάτω οι συνταγές με μικρές παραλλαγές είναι ίδιες για τα μελομακάρονα και είμαι σχεδόν σίγουρη ότι θα έχετε τη δική σας. Το σημαντικό στην ετοιμασία τους είναι η πρώτη ύλη. Να φτιάχνονται με αγνά και καλά υλικά. Το πιο σημαντικό όμως συστατικό είναι η αγάπη. Αυτή που είναι ίδια για όλα τα φαγητά και γλυκά και η οποία κάνει τη διαφορά. Τα Χριστούγεννα είναι γιορτή της αγάπης. Μακάρι το πνεύμα να κρατούσε όλο το χρόνο. Καλές, ευλογημένες γιορτές να έχουμε!
