Σύκα, το απόλυτο καλοκαιρινό φρούτο

«Γλυκάθηκε η γριά στα σύκα, έφαγε και τα συκόφυλλα», λέει η γνωστή παροιμία για κάτι που απολαμβάνουμε και δεν μπορούμε να το αφήσουμε. Λένε ότι τα σύκα αποτελούν ένα φυσικό αφροδισιακό και τα τρώγανε σε περιπτώσεις που παρουσίαζαν σεξουαλική αδυναμία.
Προσωπικά, τρελαίνομαι για τη γεύση και το άρωμα τους. Μάλιστα, ένα καλοκαίρι φορούσα ένα άρωμα της Jo Malone με άρωμα σύκου.

Εκτός όμως από τη νοστιμιά τους τα σύκα είναι και πολύ ωφέλιμα στην υγεία μας. Τα φρέσκα σύκα, και κυρίως τα μαύρα, περιέχουν φλαβονοειδή που θεωρούνται από τα πιο σημαντικά αντιοξειδωτικά συστατικά, γνωστά για τη δέσμευση των επιβλαβών ελευθέρων ριζών του οξυγόνου. Περιέχουν επίσης πολλά θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες Α, Β1 και Β2 και μέταλλα όπως ασβέστιο, ο οποίος είναι σύμμαχος μας απέναντι στην οστεοπόρωση, σίδηρο, φώσφορο, μαγγάνιο, νάτριο, κάλιο, ειδικά το τελευταίο βοηθάει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση των σύκων ρίχνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα, που είναι η κύρια μορφή λίπους που κυκλοφορεί στο αίμα, προλαμβάνοντας καρδιακές παθήσεις. Βοηθούν επίσης στο πρόβλημα της δυσκοιλιότητας, αν τώρα με την αλλαγή περιβάλλοντος έχει προκύψει και θέλετε να δοκιμάσετε μία φυσική μέθοδο. Επίσης, προστατεύουν από τον καρκίνο του μαστού, έρευνα που διεξάχθηκε σε περισσότερες από 50 χιλιάδες εμμηνοπαυσιακές γυναίκες στη Σουηδία, έδειξε ότι όσες κατανάλωναν τις περισσότερες φυτικές ίνες από φρούτα (τα πλουσιότερα των οποίων είναι τα σύκα, τα μήλα, τα αχλάδια, τα δαμάσκηνα) μείωσαν τον κίνδυνο κατά 34% σε σχέση με αυτές που κατανάλωναν τις λιγότερες.

Ποικιλίες
Υπάρχουν εκατοντάδες καλλιεργούμενες ποικιλίες συκιάς οι οποίες μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις τύπους:
1. Ποικιλία άγρια. Ο καρπός της δεν είναι βρώσιμος αλλά χρησιμοποιείται για τη γονιμοποίηση των σμυρναϊκών σύκων «αρίνιασμα».
2. Ποικιλία Σμυρναϊκή ή μονόφορη. Όλες οι μορφές της δίνουν άριστης ποιότητας νωπά ή ξερά σύκα.
3. Ποικιλία Κηπευτική. Καρποφορεί δύο ή τρεις φορές το χρόνο με πρώτη σοδειά τον Ιούνιο.
Επειδή τα φρέσκα σύκα δε μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλο διάστημα σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, μια εναλλακτική μέθοδος συντήρησης είναι να αποξηραίνονται στον ήλιο. Το σύκο Κύμης είναι Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης αναγνωρισμένη από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αποξηραμένα σύκα βρίσκουμε από τις ποικιλίες της Καλαμάτας στην περιοχή της Πελοποννήσου και του Ταξιάρχη ή της Κύμης στην περιοχή της Εύβοιας.

Τα σύκα είναι όμως από τα φρούτα που αλλοιώνονται πολύ γρήγορα. Στο ψυγείο μπορούν να διατηρηθούν καλά για δύο με τρεις ημέρες. Όταν τα αγοράζουμε καλό να επιλέγουμε τα ώριμα, που είναι μαλακά στο χέρι και να αποφεύγουμε τα πολύ μαλακά και αυτά που έχουν περίεργες χρωματιστές κηλίδες Για αυτό και με χαλάει που πρέπει να τα αγοράσω στριμωγμένα σε συσκευασία και να δω ότι όσα είναι κάτω είναι πατημένα. Τα αποξηραμένα σύκα που τα βρίσκετε όλο το χρόνο μπορούν να διατηρηθούν για έξι με οκτώ μήνες. Χρειάζεται ωστόσο λίγη προσοχή στην κατανάλωση γιατί τα σποράκια που περιέχουν μπορεί να προκαλέσουν έξαρση σε περιπτώσεις κολίτιδας ή άλλων νόσων του γαστρεντερικού συστήματος αν το παρακάνουμε υπάρχει πιθανότητα διάρροιας.

Πως μπορείτε να τα απολαύσετε
Σκέτα, κομμένα σε σαλάτα ή μαζί με άλλα σε φρουτοσαλάτα. Τα φτιάχνετε μαρμελάδα, γλυκό του κουταλιού και νόστιμες τάρτες όπως την παρακάτω. Τα αποξηραμένα μπορείτε να τα προσθέσετε στα δημητριακά ή τη βρώμη του πρωινού και να τα αναμείξετε με ξηρούς καρπούς.

Τάρτες με Σύκο
(6 μερίδες)

400 γρ. γλυκιά ζύμη για τάρτες
125 γρ. λευκή ψιλή ζάχαρη
1 μπαστουνάκι βανίλια κομμένο στη μέση κατά μήκος
150 γρ. χυμό πορτοκαλιού
6 σύκα
125 γρ. αμύγδαλα τριμμένα
50 γρ. βούτυρο
5 κουταλιές μαρμελάδα δαμάσκηνο
ζάχαρη άχνη για πασπάλισμα
πηχτή κρέμα ή κρεμ φρες για σερβίρισμα

Ανοίγετε τη ζύμη σε φύλλο και στρώνετε φόρμα με κινητή βάση για τάρτες 20εκ ή 4 ατομικές φόρμες 10εκ. βάζετε τη ζύμη για 30 λεπτά στο ψυγείο και την ψήνετε σε προθερμασμένο φούρνο με βάρος για 10 λεπτά, το αφαιρείτε και ψήνετε ακόμα 5 λεπτά.
Χτυπάτε το βούτυρο με 75 γρ. από τη ζάχαρη και προσθέτετε σταδιακά τα αυγά. Χτυπάτε καλά και προσθέτετε τα αμύγδαλα. Απλώνετε τη μαρμελάδα στην τάρτα και βάζετε από πάνω το μίγμα κέικ και τα σύκα.
Ψήνετε σε προθερμασμένο φούρνο για 10 με 12 λεπτά τις ατομικές τάρτες ή για 20 λεπτά τη μεγάλη, ώσπου η αφράτη γέμιση να φουσκώσει και να μένει σταθερή όταν την αγγίζουμε. Βάζετε σε κατσαρόλα την υπόλοιπη ζάχαρη με το μπαστουνάκι βανίλιας και τον χυμό πορτοκαλιού και τα ζεσταίνετε σε χαμηλή φωτιά για να διαλύσετε τη ζάχαρη. Κατόπιν βράζετε το μίγμα για να ελαττωθεί ο όγκος του. Το αλείφετε στα σύκα και αφήνετε τις τάρτες να κρυώσουν. Πασπαλίζετε με ζάχαρη άχνη και σερβίρετε με πηχτή κρέμα.

(από το βιβλίο «Τάρτες Αλμυρές & Γλυκιές Συνταγές», εκδόσεις Βιβλία Τερζόπουλος)