Οστεοπόρωση, συμβουλές για την πρόληψη της

[dropcap]Μ[/dropcap]πορεί όσο περνούν τα χρόνια οι ρυτίδες και η χαλάρωση του δέρματος να είναι απειλές για τη διατήρηση της νεανικής μας εικόνας- άλλωστε είναι από τα πρώτα πράγματα που φαίνονται – τι γίνεται όμως με εκείνες που δεν φαίνονται και απειλούν τη υγεία μας;

Μία από τις μεγαλύτερες παθήσεις που αντιμετωπίζει 1 στις 2 γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση είναι η οστεοπόρωση. Αλλάζει ο μεταβολισμός των οστών με συνέπεια να μειώνεται σταδιακά η πυκνότητα της οστικής μάζας και να αυξάνεται ο ρυθμός της οστικής απώλειας. Αποτέλεσμα είναι να γίνονται πιο λεπτά και εύθραυστα αυξάνοντας το κίνδυνο κατάγματος.

Αξιοσημείωτο είναι ότι αρκετά πρόσφατα η επιστημονική ιατρική κοινότητα άρχισε να ασχολείται με την οστεοπόρωση. Πριν το 1982 δεν υπήρχαν αξιόπιστες διαγνωστικές μέθοδοι, ούτε σοβαρές θεραπείες. Προέκυψε μετά τα μεγάλο πρόβλημα οστεοπόρωσης που εμφάνιζαν οι Αμερικανοί και Σοβιετικοί κοσμοναύτες μετά από την πολύμηνη παραμονή στο διάστημα αλλά και τη συνεχή γήρανση του πληθυσμού.

Φυσιολογικά η οστική μάζα, τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες, φτάνει στο μέγιστο επίπεδο στην ηλικία των 35 ετών. Μετά αρχίζει βαθμιαία απώλεια με διακυμάνσεις. Στην αρχή ο ρυθμός είναι ο ίδιος (0,3-0,5%). Ωστόσο, με την έναρξη της περιόδου της εμμηνόπαυσης και την ελάττωση των οιστρογόνων, ο αριθμός επιταχύνεται 2-3% το χρόνο. Αν προσθέσουμε ότι εμείς οι γυναίκες έχουμε και μικρότερη οστική μάζα, είναι ο λόγος που συναντάται περισσότερο στο γυναικείο φύλλο.

Εκτός όμως από το χρόνο που επηρεάζει το επίπεδο της πυκνότητας για την εμφάνιση της, μεγάλη σημασία έχει και η ποιότητα του οστού. Οι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο είναι:

• Διατροφή φτωχή σε ασβέστιο ή βιταμίνη D, αλλά και ανεπαρκής απορρόφηση του από το έντερο.

• Μεγάλη κατανάλωση κρέατος στη διατροφή μας, γιατί αυξάνει την αποβολή ασβεστίου από τα ούρα.

• Μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ. Το οινόπνευμα δρα τοξικά και επηρεάζει τον μεταβολισμό της βιταμίνης D.

• Κάπνισμα.

• Κατάχρηση καφέ και τσαγιού που προκαλούν ασβεστιουρία.

• Χαμηλό σωματικό βάρος

• Λήψη ορισμένων φαρμάκων όπως κορτιζόνης και θυροξίνης σε δόση μεγαλύτερη από ό,τι χρειάζεται για την αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού.

• Οικογενειακή προδιάθεση

• Έλλειψη κίνησης και σωματικής άσκησης που συμβάλλει σε ένα γερό μυοσκελετικό σύστημα.

Η σιωπηρή νόσος

Η οστεοπόρωση, εκτός από την κύφωση που αποτελεί όψιμη εκδήλωση, δεν έχει άλλες εμφανή εκδηλώσεις και μερικοί πόνοι και ελαφροί τραυματισμοί μπορεί λανθασμένα να θεωρηθούν ως δισκοπάθειες, ψύξεις ή απλώς κατάγματα. Σύμφωνα με έρευνα οι γυναίκες που έχουν οστεοπόρωση, σε ποσοστό 70% δεν το γνωρίζουν. Αν είσαστε στην συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα καλό είναι να μην αγνοήσετε τα παρακάτω συμπτώματα:

• Διάχυτοι, ήπιας έντασης πόνοι που ωστόσο επιμένουν στην περιοχή της πλάτης ή στην οσφυϊκή χώρα.

• Οξύς πόνος κατά μήκος των πλευρών που μετά από 3-4 εβδομάδες υποχωρεί.

• Αιφνίδιος πόνος στη θωρακική ή στην οσφυϊκή μοίρα κατά τη διάρκεια μίας φυσιολογικής κίνησης ή άρσης μικρού βάρους.

• Κατάγματα στην άρθρωση του αγκώνα, του καρπού και του ισχίου

Τι μπορείτε να κάνετε για την προλάβετε

Τα γερά κόκαλα χτίζονται από νωρίς. Νούμερο ένας παράγοντας είναι το ασβέστιο, το οποίο εξακολουθεί να παίζει ουσιαστικό ρόλο στη διατήρηση της οστικής μάζας. Η καθημερινή ποσοστιαία λήψη είναι 1.000-1.500 mg. Πλούσιες πηγές είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά, ο σολομός, οι σαρδέλες, ο τόνος, τα αμύγδαλα και τα αποξηραμένα σύκα. Σημαντικό ρόλο παίζει και το μαγνήσιο, του οποίου η έλλειψη είναι συνδεδεμένη με την μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση. Ωστόσο, από τους πιο καθοριστικούς ρόλους έχει η σωματική άσκηση που εκτός από την αερόβια θα περιλαμβάνει ασκήσεις αντίστασης και βάρους για τη βελτίωση της οστικής πυκνότητας.

Μπορεί να μετρηθεί η οστική πυκνότητα;

Η απάντηση είναι καταφατική. Η διάγνωση γίνεται με τη εξέταση «Οστεοπυκνομετρία με διπλή φωτονιακή απορροφησιομέτρηση» γνωστή ως DEXA (Dual Energy X-ray Absorptiometry). Αν η μέτρηση δείξει ότι έχει εκδηλωθεί οστεοπόρωση, υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί θεραπευτικά με κατάλληλη αγωγή φαρμάκων, πρέπει όμως να σημειωθεί ότι μία θεραπεία δεν μπορεί να πετύχει πλήρη αναπλήρωση της οστικής μάζας.

Πηγή: Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογίας, internet