13 Ιούλ Μπρουσκέτα, το πιο νόστιμο ορεκτικό του καλοκαιριού

Αν το καλοκαίρι έχει άρωμα καρύδας, έχει γεύση ντομάτας. Από όλα τα λαχανικά, η ντομάτα (ή τομάτα) σφιχτή, ζουμερή και κατακόκκινη, είναι η πρωταγωνίστρια αυτή την εποχή. Το επιστημονικό της όνομα  είναι στρύχνον το λυκοπερσικόν. Η ντομάτα, από βοτανικής άποψης θεωρείται φρούτο όμως μπήκε στην κατηγορία των λαχανικών ύστερα από  μια δικαστική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών το 1893 που έκρινε ότι, επειδή οι ντομάτες τρώγονται συνήθως μαγειρεμένες ή σε σαλάτα μαζί με το φαγητό και όχι μετά από αυτό.
Στη χώρα μας η ντομάτα έγινε γνωστή το 1818 από τους Βαυαρούς μάγειρες που έφερε μαζί του ο Βασιλιάς  Όθων.

Η ντομάτα είναι από τα βασικότερα συστατικά της μεσογειακής διατροφής. Σκέτη σε σαλάτα ή μαγειρεμένη σε σάλτσες και σε φαγητά, ιδέες υπάρχουν πολλές πως να την καταναλώσετε. Φροντίστε να διαλέγετε ντομάτες με λεπτή φλούδα και έντονο κόκκινο χρώμα και παρόλο που τις βάζουμε στο ψυγείο για να τις συντηρήσουμε, οι ειδικοί συμβουλεύουν να προτιμούμε για τη φύλαξή τους ένα δροσερό και φωτεινό σημείο στον πάγκο της κουζίνας, όπου μέσα σε μια χάρτινη σακούλα μπορούν να διατηρηθούν περίπου για μια εβδομάδα. Ο λόγος είναι ότι οι ντομάτες έχουν καταγωγή από την Λατινική Αμερική και το ψυχρό περιβάλλον του ψυγείου τις κάνει άνοστες και λιγότερο ζουμερές. Ένας άλλος τρόπος είναι να τις κόψετε σε πολύ μικρά κομματάκια ή να φτιάξετε μία σάλτσα ντομάτας και να  καταψύξετε, ώστε να έχετε όλο το χρόνο. Και κάτι άλλο ακόμα. Οι κονσερβοποιημένες ντομάτες μπορούν να είναι περισσότερο θρεπτικές από τις φρέσκιες, διότι μαζεύονται ώριμες και συσκευάζονται κατά την παραγωγή τους με τέτοιο τρόπο, που βοηθάει στο να συγκρατούνται όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά τους. Οπότε άνετα μπορείτε να τις έχετε και σε κονσέρβα, για όλο το χρόνο.

Η ντομάτα οφείλει το κόκκινο χρώμα της  στη χρωστική λυκοπένιο. Το λυκοπένιο είναι μια πολύ ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία με αντικαρκινική δράση. Είναι δύο φορές ισχυρότερο από την β-καροτίνη (προβιταμίνη Α). Με την αντιοξειδωτική του δράση, εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες του οξυγόνου που παράγονται από το φυσιολογικό μεταβολισμό των κυττάρων. Οι ελεύθερες ρίζες του οξυγόνου μπορούν, να οδηγήσουν σε αλλοιώσεις του DNA που με τη σειρά τους οδηγούν στον καρκίνο. Άλλες έρευνες έδειξαν ότι το λυκοπένιο είναι καλό για την καρδιά διότι μειώνει την ποσότητα της οξειδωμένης LDL-χοληστερόλης, δηλαδή της κακής χοληστερίνης. Ωστόσο, η συγκέντρωση και διαθεσιμότητα του λυκοπενίου είναι ψηλότερη όταν η ντομάτα είναι ψημένη. Επίσης, το λυκοπένιο είναι λιποδιαλυτικό συστατικό, δηλαδή είναι πιο εύκολη η απορρόφηση του όταν καταναλώνεται με λίπος. Έτσι, προσθέστε λίγο ελαιόλαδο, τυρί ή κρέας στην αγαπημένη σας σάλτσα από ντομάτα και θα κερδίσετε το μέγιστο όφελος του λυκοπενίου. Εξ ου και η παρακάτω πολύ απλή συνταγή που θα σας δώσω για ένα από τα πιο νόστιμα ορεκτικά, που τα συνδυάζει όλα και αρέσει σε όλους.

Μπρουσκέτες με ψητές ντομάτες και τυρί
(4 μερίδες)

8 μεγάλες, ώριμες, μακρόστενες ή στρογγυλές ντομάτες
2 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένο
1 κουταλιά ξηρή ρίγανη
4 κουταλιές έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
50 γρ. φέτα, κομμένη σε λεπτές φέτες
θαλασσινό αλάτι και φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
φύλλα βασιλικού για σερβίρισμα (προαιρετικά)

Μπρουσκέτες
4 χοντρές φέτες χωριάτικο ψωμί, κατά προτίμηση με προζύμι
2 σκελίδες σκόρδο κομμένες στη μέση
έξτρα παρθένο ελαιόλαδο για να περιχύσετε

Οι μακρόστενες ντομάτες (πομαντόρι) έχουν λιγότερα υγρά και ψήνονται κανονικά. Αν χρησιμοποιήσετε αυτή την ποικιλία, τις κόβετε κατά μήκος στη μέση, ενώ αν χρησιμοποιείτε στρογγυλές, τις κόβετε στη μέση οριζοντίως. Τις βάζετε με την κομμένη επιφάνεια προς τα πανω σε ρηχό ταψί. Αναμειγνύετε το σκόρδο και τη ρίγανη με το λάδι και αλατοπιπερώνετε. Αλείφετε με το μείγμα τις ντομάτες. Ψήνετε σε φούρνο προθερμασμένο στους 170 βαθμούς για 2 ώρες περίπου, ελέγχοντας κατά διαστήματα. Πρέπει να ζαρώσουν λίγο και το χρώμα τους να είναι ζωηρό κόκκινο.  Αν είναι πολύ σκούρες θα πικρίσουν. Τις αφήνετε να κρυώσουν.
Για τις μπρουσκέτες, ψήνετε το ψωμί σε γκριλ, τοστιέρα ή φούρνο και από τις δύο πλευρές ώσπου μα καψαλιστούν ελαφρά ή να φρυγανιστούν. Κόβετε κάθε φέτα μπρουσκέτας σε μέγεθος που να χωρούν επάνω δύο μισές ντομάτες. Τρίβετε την επάνω πλευρά κάθε φέτας με το κομμένο σκόρδο και περιχύνετε με ελαιόλαδο.
βάζετε δύο μισές ντομάτες σε κάθε μπρουσκέτα, πασπαλίζετε με τις φλοίδες τυριού και από πάνω, ας να αρέσει, ένα φύλλο βασιλικού. Σερβίρετε σε θερμοκρασία δωματίου.

(από το βιβλίο «Γεύσεις Μεσογείου», βιβλία Τερζόπουλος)