Ποιος μπορεί να αντισταθεί στη γλύκα των σύκων;

Πόσες φράσεις και αναφορές και πόσα υπονοούμενα υπάρχουν για αυτό το «πονηρό» φρούτο! Και με πόσα πράγματα έχει συνδεθεί! Από τον Αδάμ και την Εύα που κάλυψαν τα επίμαχα σημεία των γυμνών τους σωμάτων και τον Ιούδα που μετανιωμένος κρεμάστηκε από μία συκιά, μέχρι λέξεις και παροιμίες.

Το σύκο ήταν από τα αγαπημένα φρούτα των αρχαίων Ελλήνων, ο Όμηρος συχνά τα αναφέρει στην Οδύσσεια. Είναι από τα φρούτα που μπορούμε να τα τρώμε όλο το χρόνο, φρέσκα και αποξηραμένα. Οι πλούσιοι, στα αρχαία χρόνια, τα γεύονταν μαζί με άλλους ξηρούς καρπούς, ως  «τραγήματα», στο τέλος των συμποσίων. Τα έλεγαν ισχάδες. Τα αρωμάτιζαν και τα ξέραιναν με ιδιαίτερη τέχνη, μια παράδοση που διατηρούμε έως σήμερα σε πολλά μέρη της Ελλάδας με τις πεντανόστιμες συκομαΐδες και παστελαριές, τα ρετσέλια, τις μαρμελάδες και το ανυπέρβλητο συκαλάκι, γλυκό του κουταλιού.

Η επιστημονική ονομασία του σύκου είναι Ficus carica. Με ήπια, γλυκιά γεύση, έχει περίπου το μέγεθος του αντίχειρά μας, και όταν ξεφλουδίσουμε τη μοβ/πράσινη φλούδα, η σάρκα του είναι γεμάτη με εκατοντάδες μικροσκοπικούς σπόρους. Το σύκο είναι γεμάτο με θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες Α, Β1 και Β6 και μέταλλα όπως ασβέστιο, ο οποίος είναι σύμμαχος μας απέναντι στην οστεοπόρωση, σίδηρο, φώσφορο, μαγγάνιο, νάτριο, κάλιο που προσφέρουν πολλά οφέλη για την υγεία μας. Περιέχουν επίσης φλαβονοειδή που θεωρούνται από τα πιο σημαντικά αντιοξειδωτικά συστατικά, γνωστά για τη δέσμευση των επιβλαβών ελευθέρων ριζών του οξυγόνου. Ωστόσο, πολλοί έχουν κατατάξει το σύκο στην κατηγορία των φρούτων (όπως τις μπανάνες και τα σταφύλια) που παχαίνουν λόγω της γλυκιάς του γεύση. Μία κατηγορία που οι διατροφολόγοι την έχουν καταρρίψει. Παχαίνει οτιδήποτε υπερκαταλώνεται.

Γιατί να προσθέσετε το σύκο στη διατροφή σας

Τα σύκα είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά ενώ είναι σχετικά χαμηλά σε θερμίδες. Ένα φρέσκο σύκο (40 γρ. περίπου), περιέχει 30 θερμίδες, μηδέν λίπος, 1 γρ. φυτικές ίνες, 8 γρ. υδατάνθρακες. Τα σύκα έχουν την υψηλότερη συγκέντρωση μετάλλων και τη δεύτερη μεγαλύτερη συγκέντρωση ασβεστίου μετά τα πορτοκάλια. Μισή κούπα σύκα ισοδυναμεί με τόσο ασβέστιο όσο περιέχεται σε μισή κούπα γάλα. Την υψηλότερη περιεκτικότητα ζάχαρης περιέχουν τα αποξηραμένα σύκα.

Προάγουν την υγεία του πεπτικού συστήματος. Λόγω των φυτικών ινών και των πρεβιοτικών που περιέχουν βοηθούν σε πεπτικά προβλήματα όπως η δυσκοιλιότητα και υποστηρίζουν τα καλά βακτήρια στο έντερο, βελτιώνοντας την πεπτική ευεξία.

Βελτιώνουν την υγεία των αγγείων και της καρδιάς. Τα σύκα μπορεί να βελτιώσουν την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα λίπους στο αίμα, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της αγγειακής υγείας και στη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων.

Βοηθούν στη διαχείριση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Μπορεί να είναι γλυκά τα φρέσκα σύκα επειδή περιέχουν πολλά φυσικά σάκχαρα, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως είναι ακατάλληλα για όσους έχουν αυξημένα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα. Και ο λόγος είναι οτι περιέχουν φυτικές ίνες που επιβραδύνουν την απορρόφηση των φυσικών σακχάρων στο αίμα. Προσοχή χρειάζεται στην κατανάλωση των αποξηραμένων σύκων.

Σημ: Ωστόσο, τα σύκα μπορεί να επηρεάσουν τα φάρμακα για την αραίωση του αίματος λόγω της περιεκτικότητάς τους σε βιταμίνη Κ και τα αποξηραμένα σύκα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε ζάχαρη.

Πως να καταναλώσετε τα σύκα

Προσωπικά τρελαίνομαι για τα φρέσκα σύκα. Τα οποία πολλές φορές τα τρώω με τη φλούδα τους, αν είναι πολύ μαλακιά, κολλάει και δυσκολεύομαι να την ξεφλουδίσω. Μπορείτε να τα προσθέσετε στο γιαούρτι ή στις σαλάτες, να τα αναμίξετε με ξηρούς καρπούς, να τα γεμίσετε με τυρί, να φτιάξετε σιρόπι, μαρμελάδες, κομπόστα, γλυκό του κουταλιού. Τα σύκα γίνονται νόστιμες τάρτες συνοδεύουν συνταγές με βάση το μοσχάρι, την πάπια ή το αρνί.

Φρέσκα σύκα με «ανθότυρο» από κάσιους
(από τη Νένα Ισμυρνόγλου)

10′ προετοιμασία, 2 ώρες αναμονή

Μερίδες: 4-5

10 – 12 μεγάλα βασιλικά σύκα
2 γεμάτες κούπες κάσιους ανάλατα
1/2 κούπα πιπεριά Φλωρίνης σε κύβους
1 κουτ. γλυκού ψιλοκομμένο σκόρδο
3 κουτ. γλυκού nutritional yeast* (διατροφική μαγιά)
60 γρ. χυμό λεμονιού + λίγο επιπλέον για τα σύκα
αλάτι
λίγο ελαιόλαδο
μαυροκούκι για το πασπάλισμα

Για τα σύκα με το βίγκαν «ανθότυρο» από κάσιους: Βάζουμε σε ένα μπολ τα κάσιους, τα καλύπτουμε καλά με νερό και τα αφήνουμε να μουσκέψουν για 2 ώρες. Τα στραγγίζουμε καλά και τα χτυπάμε στον πολυκόφτη με την πιπεριά Φλωρίνης, το σκόρδο, τη διατροφική μαγιά, τον χυμό λεμονιού και λίγο αλάτι. Φτιάχνουμε έτσι έναν πυκνό πολτό. Κόβουμε στη μέση τα βασιλικά σύκα, τα ραντίζουμε με λίγο χυμό λεμονιού και μερικές σταγόνες ελαιόλαδο και τα βάζουμε σε μία πιατέλα. Δίπλα τους βάζουμε κουταλιές από το «ανθότυρο» από κάσιους και σερβίρουμε, πασπαλίζοντας με μαυροκούκι.

* Διατροφική μαγιά από μελάσα: Άρτυμα που συνήθως πωλείται σε μορφή αποξηραμένων νιφάδων, σε σακουλάκια των 125 γρ. σε μαγαζιά με είδη υγιεινής διατροφής ή με βιολογικά προϊόντα.

Προσοχή: Στις πρώτες χρήσεις η μαγιά αυτή συχνά προκαλεί εντερικές διαταραχές – είναι ακόμη άμαθος ο οργανισμός. Ξεκινάμε με μικρή δόση (1/4 κ.γ.) και καθημερινά την αυξάνουμε, μέχρι να φτάσουμε αυτή της συνταγής και φυσικά πρώτα συμβουλευόμασε τον γιατρό μας.

(πηγές: filoglossagr., healthline.com, περιοδικό Γαστρονόμος)