24 Σεπ Παραγωγή ενέργειας: Μπορείτε να τη βοηθήσετε με τα συμπληρώματα διατροφής;

[dropcap]Ε[/dropcap]ίναι πολλοί οι λόγοι που μπορείτε να αισθάνεστε κόπωση. Ένας από αυτούς είναι η καθημερινότητα με τα προβλήματα και τους έντονους ρυθμούς της. Άλλος, είναι μία αδιαθεσία ή ίωση που περάσατε. Έχετε όμως αναρωτηθεί ότι μπορεί να οφείλεται και στη διατροφή που κάνετε; Που σημαίνει, πιο απλά, ότι μπορεί να μην προσλαμβάνετε καθημερινά τις απαραίτητες βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά που έχετε ανάγκη.

«Τα θρεπτικά συστατικά όλων των τροφίμων (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπος) είναι ουσιαστικά αυτά που μας δίνουν ενέργεια. Το ανθρώπινο σώμα μετατρέπει τους υδατάνθρακες σε γλυκόζη, τη σημαντικότερη πηγή ενέργειας. Η πρωτεΐνη μπορεί επίσης να μετατραπεί σε ενέργεια, αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματική σε σχέση με τους υδατάνθρακες. Παρόλο που τα λίπη είναι η πιο συμπυκνωμένη πηγή θερμίδων, στην πραγματικότητα είναι λιγότερο αποδοτική πηγή ενέργειας από τους υδατάνθρακες, επειδή χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αφομοιωθούν και να μεταβολιστούν από τον οργανισμό. Επίσης, σε αντίθεση με όσα πιστεύει ο κόσμος, οι βιταμίνες δεν παρέχουν ενέργεια. Χρειάζονται, ωστόσο, για να ενεργοποιήσουν πολλές από τις μεταβολικές διεργασίες, που οδηγούν στην παραγωγή ενέργειας», εξηγεί ο κ. Ζερβός.

Τι πρέπει όμως να περιέχει ένα συμπλήρωμα διατροφής για να μας δώσει αυτή την ώθηση που επιζητάτε;

Το συνένζυμο Q10

Το συνένζυμο Q10 είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο συστατικό, όλων σχεδόν των κυττάρων του οργανισμού. Αφενός μεν είναι απαραίτητο για την παραγωγή ενέργειας εκ μέρους του κυττάρου, ούτως ώστε αυτό να μπορέσει να εκτελέσει τη λειτουργική του αποστολή, να αντεπεξέλθει στις ανάγκες και να πολλαπλασιαστεί, αφετέρου προσφέρει πολύτιμη προστασία στα κύτταρά μας από τη βλαπτική επίδραση ορισμένων «τοξικών» παραγόντων, που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες. Με άλλα λόγια, το συνένζυμο Q10 έχει διττό ρόλο: εμπλέκεται στην παραγωγή ενέργειας, αλλά παράλληλα, παρέχει θωράκιση από την οξειδωτική δράση των ελεύθερων ριζών.

Σχεδόν όλα τα κύτταρα του σώματός μας περιέχουν ένα ειδικό οργανίδιο, που ονομάζεται μιτοχόνδριο, μέσα στο οποίο επιτελούνται διάφορες πολύπλοκες διεργασίες, οι οποίες έχουν σαν στόχο να μετατρέψουν τη χημική ενέργεια των τροφίμων (δηλαδή τις θερμίδες) σε μία άλλη μορφή ενέργειας, τη βιολογική. Το συνένζυμο Q10 είναι ένας απαραίτητος «κρίκος» σε αυτή την αλυσίδα. Το μιτοχόνδριο προμηθεύεται το συνένζυμο Q10 ενδογενώς, από τα ίδια τα κύτταρα και εξωγενώς, μέσω της διατροφής και των συμπληρωμάτων διατροφής. Το συνένζυμο αυτό περιέχεται σε ορισμένα είδη ψαριών (σαρδέλα και σκουμπρί), στο φύτρο της σόγιας και, κατά δεύτερο λόγο, στο κοτόπουλο.

Έχει αποδειχθεί, ότι τα άτομα της τρίτης ηλικίας, έχουν πολύ χαμηλότερα επίπεδα συνενζύμου Q10, ενώ αυξημένες ανάγκες παρουσιάζουν και τα άτομα που έχουν αυξημένο μεταβολικό ρυθμό (λόγω αυξημένης φυσικής και πνευματικής δραστηριότητας ή έντονου άγχους). Χαμηλότερα επίπεδα συνενζύμου Q10 έχουν όσοι λαμβάνουν φάρμακα για τη μείωση της χοληστερόλης τους. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η χρήση ενός συμπληρώματος διατροφής, που να περιέχει αυτό το ευεργετικό συστατικό, θα αποβεί χρήσιμη.

Η καρνιτίνη

Η καρνιτίνη είναι ένα αμινοξύ που εκτελεί πολλές ζωτικές λειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα και βοηθά τον οργανισμό στην παραγωγή της ενέργειας που χρειαζόμαστε στην καθημερινή μας ζωή. Κατά τη διαδικασία της παραγωγής ενέργειας, η καρνιτίνη μεταφέρει συνήθως λιπαρά οξέα στο «εργοστασιακό τμήμα» των κυττάρων. Εκεί, τα λιπαρά οξέα μετατρέπονται σε ενέργεια, την οποία χρησιμοποιούν η καρδιά, οι μύες, και οι άλλοι ιστοί του σώματος. Η καρνιτίνη διαδραματίζει επίσης ζωτικό ρόλο στον μεταβολισμό μιας σειράς άλλων σημαντικών ουσιών. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο φαίνεται να κρατά το κλειδί για την πρόληψη διαφόρων παθήσεων. Επίσης, ενισχύει την αντοχή των ατόμων που έχουν αποδυναμωθεί από κάποια ασθένεια και ενισχύει την αποκατάσταση των μυών ύστερα από την άσκηση.

Αν και η καρνιτίνη συναντάται ευρέως στα γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς και στα κρέατα, κάποιοι λαμβάνουν καρνιτίνη με τη μορφή συμπληρώματος. Γιατί; Για να ενισχύσουν τη ζωτικότητά τους, αφού η καρνιτίνη έχει τη δυνατότητα να μας χαρίζει ενέργεια και ζωντάνια. Η καρνιτίνη, τέλος, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στον μεταβολισμό του λίπους.

Η βιταμίνη Β12

Η βιταμίνη Β12 ή κοβαλαμίνη, είναι μια υδροδιαλυτή βιταμίνη, που έχει πολύ σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση της κανονικής λειτουργίας του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, αφού βοηθά, μεταξύ άλλων, στη σύνθεση της μυελίνης, δηλαδή της προστατευτικής μεμβράνης που περιβάλλει τις νευρικές απολήξεις και κάνει τα νεύρα να «επικοινωνούν» αποτελεσματικά μεταξύ τους, αλλά και στην αιμοποίηση. Η B12 είναι πολύ σημαντική για τον οργανισμό, γι’ αυτό και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι λέγεται και «βιταμίνη της ενέργειας»: συμβάλλει στη σύνθεση του DNA (μέσω της ουσίας φυλλικό οξύ), συμμετέχει σε πολλές διεργασίες του μεταβολισμού και είναι απαραίτητη για τη δημιουργία των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Βρίσκεται στις περισσότερες ζωικές τροφές, συμπεριλαμβανομένων των ψαριών και των οστρακοειδών, στο κρέας (ειδικά στο συκώτι), τα πουλερικά, τα αυγά, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ένα από τα μεγάλα της «ατού» είναι ότι μπορεί να αποθηκεύεται στο σώμα, παρόλο που είναι υδατοδιαλυτή. Η αποθήκευση πραγματοποιείται στο συκώτι και κάθε φορά που δεν υπάρχουν επαρκή αποθέματα, καταναλώνονται αυτές οι καλά φυλαγμένες ποσότητες. Γι’ αυτό και η ανεπάρκεια, ενώ μπορεί να ισχύει για μεγάλο χρονικό διάστημα, εκδηλώνεται όταν στερέψουν οι αποθήκες, έπειτα δηλαδή από χρόνια.

Αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν έλλειψη έχουν και όσοι ακολουθούν μια αμιγώς χορτοφαγική διατροφή (αφού η Β12 βρίσκεται κυρίως σε ζωικές τροφές), αλλά και γυναίκες ή άνδρες που έχουν προβλήματα ή ευαισθησία στο στομάχι, με αποτέλεσμα η απορρόφηση της βιταμίνης Β12 να είναι πιο δύσκολη.

Όταν τα αποθέματα εξαντληθούν, εμφανίζεται μυϊκή αδυναμία, ανεξήγητη κόπωση, εξάντληση, τρέμουλο, μυρμήγκιασμα στα άκρα, ασταθής βάδιση, υπόταση, διαταραχές της ψυχικής διάθεσης (μελαγχολία, θλίψη, ακόμη και κατάθλιψη), απώλεια όρασης και κακή μνήμη.

Ashwaganda

Το Ashwaganda είναι έναςμικρός αειθαλής θάμνος. Χρησιμοποιείται ιδιάιτερα στην αγιουβερδική ιατρική. Έχει ισχυρά τονωτικές και προσαρμογενείς ιδιότητες και βοηθά στο σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης, στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Korean Ginseng

Βελτιώνει την αντοχή στο σωματικό, διανοητικό και περιβαλλοντολογικό στρες. Είναι γενικό τονωτικό (κατά της κόπωσης και αδυναμίας) και ιδιαίτερα χρήσιμο σε αθλητές και δραστήρια άτομα. Βοηθάει επίσης στην ενδυνάμωση του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Βασιλικός πολτός

Είναι πλούσιος σε σάκχαρα, αμινοξέα, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και αποτελεί φυσική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό. Ενισχύει την άμυνα του οργανισμού σε περιπτώσεις ασθένειας, επιδρά θετικά στον μεταβολισμό και στην ανάπτυξη, βοηθά στη διατήρηση της υγείας και της ομορφιάς, αναζωογονεί τους καταβεβλημένους οργανισμούς, αυξάνει και διατηρεί τη λίμπιντο, ενώ έχει αντισηπτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

Είτε πρόκειται για έλλειψη βιταμινών και στοιχείων λόγω των παραπάνω αιτιών, είτε επειδή νιώθετε ότι θέλετε να τονώσετε τον οργανισμό σας, πριν πάτε στο φαρμακείο για να αναζητήσετε το ιδανικό συμπλήρωμα, απευθυνθείτε πρώτα σ’ ένα ειδικό για να συζητήσετε τι είναι καλύτερο σύμφωνα με τις ανάγκες και τον τρόπο ζωής που κάνετε.

Συμβουλή μου: όπως λέει και η λέξη, η λήψη των συμπληρωματικών πρέπει να συμπληρωματική και περιστασιακή – Σε καμία θέση δεν πρέπει να παίρνουν τη θέση μίας τροφής – Ενημερωθείτε για τις παρενέργειες και τους κινδύνους – να λαμβάνετε την ποσότητα που χρειάζεστε, για παράδειγμα, μεγάλη δόση βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους και ηπατική βλάβη και να μειώσει την αντοχή των οστών.

O Κωνσταντίνος Ζερβός (ΜSc) είναι Γνωσιοσυμπεριφοριστής Διατροφολόγος ,MPEDO, Certified Health & Wellness Coach.

(πηγή: nutrion treatmnet, ιντερνετ)