15 Νοέ One small thing – Βάζοντας όρια και θέτοντας όρους

«Το πως αγαπάς τον εαυτό σου είναι το πως διδάσκεις τους άλλους να σε αγαπούν», έχει γράψει η νεαρή ινδο-καναδή ποίητρια Ρούπι Καούρ.

Όταν έλαβα το ιμέιλ από την Κατερίνα Μπίτζιου, φίλη μου που ασχολείται επαγγελματικά με το coaching ως διαπιστευμένη personal & executive Coach (ACC) από τον ICF, να συμμετέχω στην ομιλία που οργανώνουν οι  «Ομάδες Στήριξης» του Βιβλιοπωλείου Ιανός της Αθήνας, στο χώρο του Café, δέχτηκα με χαρά. Για όσους δεν γνωρίζουν, πρόκειται για δίωρες δια ζώσεις συναντήσεις με θέματα που απασχολούν τους περισσότερους από μας και μας δυσκολεύουν στη διαχείριση τους. Είναι ανοιχτές για το κοινό με βιωματικές εμπειρίες, με προτάσεις και πρακτικές συμβουλές.
Το θέμα ήταν τα «Όρια» και οι άλλες δύο ομιλήτριες ήταν η Φωτεινή Λεομπίλλα, κοινωνιολόγος, πρόεδρος του Κέντρου Πρόληψης Αθηνά Υγεία, αντιπρόεδρος του ΚΕΘΕΑ, επιστημονική υπεύθυνη στον 1ο Ξενώνα Αστέγων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών και Σύμβουλος Δημάρχου Αθηναίων για θέματα εξαρτήσεων και η Ηλέκτρα Σιαλμά Ηλέκτρα  Σιαλμά,  σύμβουλος ψυχικής υγείας με υπό εξειδίκευση στην οικογενειακή θεραπεία και την ψυχοσεξουαλική συμβουλευτική, με συντονίστρια την Γιώτα Ζαγανά.

Από αριστερά Φωτεινή Λεομπίλλα, Γιώτα Ζαγανά, Ηλέκτρα Σιαλμά, Κατερίνα Μπίτζιου

Όρια, μια νοητή γραμμή, που διαχωρίζει πού τελειώνει το ένα άτομο και πού αρχίζει το άλλο και μας επιτρέπουν να διατηρούμε τον προσωπικό μας χώρο. Είναι το σημείο που βάζουμε ως βάση για το πώς θέλουμε να μας συμπεριφέρονται και ένα στοπ στις ανάγκες των άλλων επειδή παραβιάζουν τις δικές μας. Θέτουμε όμως και όρους. Όπως είχε πει ο Ανδρέας Εμπειρίκος «όταν φτάσει ο κόμπος στο χτένι, ή ο κόμπος θα κοπεί ή το χτένι θα σπάσει».

Οι περισσότεροι έχουμε βιώσει μία περίοδο κατά την οποία καλούμαστε να είμαστε σε διαρκή διαθεσιμότητα, με υπερβολικά πολλές υποχρεώσεις ή να βρισκόμαστε σε μία συνεξαρτώμενη και δυσλειτουργική σχέση. Τα όρια και οι όροι μας επιτρέπουν να ξεκαθαρίζουμε, να θέτουμε κάτι ξεκάθαρα όταν κάτι παραβιάζεται και να παίρνουμε την ευθύνη του εαυτού μας και των πράξεων μας. Μας βοηθούν να διατηρούμε την ταυτότητα μας και να μην παραβλέπουμε τις ανάγκες μας. Τα όρια χτίζονται με συμπεριφορές.

Μία από τις πιο παρεξηγημένες έννοιες είναι ότι, να αγαπάμε και να φροντίζουμε τον εαυτό μας (αυτό ήταν και το δικό μου θέμα)είναι εγωισμός, εγωιστικό, εγωκεντρικό και αλαζονικό. Θεωρείται αποδεκτό να βάζουμε τους άλλους πάνω από τον εαυτό μας, να παραμελούμε τις δικές μας ανάγκες για χάρη των παιδιών μας, του συζύγου, της δουλειάς, του αφεντικού. Να τρέχουμε για να τα προλάβουμε όλα, να τα ετοιμάσουμε όλα. Γιατί βασίζονται σε μας ότι τα καταφέρνουμε όλα. Βάζουμε όλους τους άλλους σε προτεραιότητα παραμελώντας να βάλουμε εμάς σε προτεραιότητα. Ακόμα όμως και ο Σούπερμαν έβγαζε την στολή του και από ήρωας γινόταν άνθρωπος.

Η αυτοφροντίδα είναι κάτι ουσιώδες. Δείχνει αυτοεκτίμηση. Είναι ο τρόπος που βλέπουμε, μιλάμε και φροντίζουμε τον εαυτό μας. Δεν σημαίνει ότι παραβλέπουμε τις ανάγκες των άλλων, ούτε ότι δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην αυτοεικόνα μας μέσα από αυτοθαυμασμό αλλά και το αντίθετο ως ο μόνος που δεν αξίζει μέσα από αυτοαπαξίωση. Πολλές φορές είμαστε καλοί, ευγενικοί, γενναιόδωροι με τους άλλους παρά με τον εαυτό μας. Η φροντίδα του εαυτού μας είναι σωματική, συναισθηματική, ψυχική και πνευματική. Είναι να φροντίζουμε για την υγεία και την ευεξία μας ξεκινώντας από τις βασικές μας ανάγκες. Να είμαστε υγιείς, να νιώθουμε ασφάλεια και ζεστασιά, να βλέπουμε την αξία μας. Για να τα καταφέρουμε, βρίσκοντας την ισορροπία,  χρειαζόμαστε να βάζουμε υγιή όρια και να θέτουμε όρους. Επαναπροσδιορίζοντας προτεραιότητες και επαναξιολογώντας αρχές.

«Να φροντίζετε ότι αγαπάτε. Αρχίζοντας από τον εαυτό σας».