27 Φεβ One small thing Ποια μικρή λέξη προκαλεί το αντίθετο αποτέλεσμα από το επιθυμητό;

Υπάρχει μία λέξη με δύο μόνο γράμματα. Τη λέμε σχεδόν συνέχεια. Και τα παιδιά την ακούν από πολύ μικρή ηλικία, ίσως να είναι και από τις πρώτες λέξεις που ακούν από τους γονείς. Είναι και η λέξη που διαβάζουμε όταν πηγαίνουμε σε μία δημόσια τουαλέτα. Τη λέμε και τη γράφουμε πιστεύοντας ότι θα αποτρέψει. Αυτή η μικρή όμως λέξη έχει τόση μεγάλη δύναμη, που μόνο το επιθυμητό αποτέλεσμα δεν φέρνει. Είναι η λέξη, η πιο σωστά το αρνητικό μόριο «μη», που αν προσθέσουμε και το «δεν» παράγει το μηδέν στον εγκέφαλο.

Αυτό σκεφτόμουν διαβάζοντας τους τίτλους τελευταίων ημερών για τον ιό «Μη δημιουργείτε πανικό». Πανικός έχει δημιουργηθεί. (Και τα χαρτιά αρκετές φορές πετάμε στην τουαλέτα έστω κι αν η επιγραφή πάνω από το καζανάκι γράφει να «μην πετάτε τα χαρτιά στην λεκάνη»)

Σύμφωνα με την νευροεπιστήμη, η γλώσσα του εγκεφάλου είναι η εικόνα και το συναίσθημα. Οι λέξεις είναι κατασκευασμένες. Είναι σύμβολα και αντανακλούν βιώματα και εμπειρίες. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο εγκέφαλος φτιάχνει πρώτα την εικόνα. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, την εικόνα του πανικού. Και αφού φτιάξει την εικόνα του πανικού, ότι σημαίνει ο πανικός σαν έννοια για τον καθένα μας, θα σκεφτεί μετά την ψυχραιμία. Όλα αυτά γίνονται ασυνείδητα.

Μία από τις διαστάσεις της γλώσσας είναι το περιεχόμενο το οποίο σχετίζεται με τη σημασιολογία. Υπάρχουν επίσης και τα σχήματα λόγου. Για να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα (να διατηρήσουμε τη ψυχραιμία και να πετάμε τα χαρτιά στο καλάθι), πρέπει να δούμε τις προϋποθέσεις. Τι πρέπει, δηλαδή, να ισχύει ως απαραίτητη προϋπόθεση σε μία πρόταση ή δήλωση για να έχει νόημα. Και να την πάρουμε κυριολεκτικά χωρίς να χρειαστεί να την ερμηνεύσουμε. «Πετάτε τα χαρτιά στο καλάθι», σαν εντολή δουλεύει περισσότερο γιατί το βλέπουμε διαφορετικά. Δοκιμάστε!