14 Φεβ Όταν η αντιβίωση μπορεί να βλάψει σοβαρά την υγεία

«Το πήρες το χαπάκι σου;» ρωτάει την πεθερά μου η κολλητή της φίλη, τελειώνοντας το βραδινό φαγητό. «Πάω να το πάρω τώρα» της απαντάει και σηκώνεται από το τραπέζι. Η πεθερά μου, παρόλη την ηλικία της, είναι μία γυναίκα πολύ δραστήρια και κινητική. Γυμνάζεται σχεδόν καθημερινά, ανεβοκατεβαίνει σκάλες καθημερινά και κάθε Σαββατοκύριακο κάνουν μεγάλους περιπάτους με τον άνδρα της. Εκείνο το βράδυ όμως παραλίγο να τη χάσουμε. Κυριολεκτικά. Από ένα χαπάκι. Το χαπάκι, χωρίς να το γνωρίζουμε, ήταν αντιβιοτικό που της είχε συστήσει η οδοντίατρος. Με το που το πήρε, της προκάλεσε οξύ αλλεργικό σοκ και ναυτία. Με δυσκολία την κρατήσαμε όρθια και οι γιατροί όταν την πήγαμε στο νοσοκομείο που εφημέρευε της είπαν ότι ήταν τυχερή, γιατί οι σφυγμοί της είχαν πέσει πολύ χαμηλά.

Τα αντιβιοτικά, μία σύνθετη λέξη από την αρχαία ελληνική ἀντί + βιωτικός από τη λέξη βίος, είναι χημειοθεραπευτικά φάρμακα τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ή πρόληψη βακτηριακών λοιμώξεων. Μπορεί είτε να σκοτώνουν (βακτηριολυτικά), είτε να αναστέλλουν την ανάπτυξη των βακτηρίων (βακτηριοστατικά). Για αυτό και χρησιμοποιούνται για να θεραπεύσουν ασθένειες όπως η ουρολοίμωξη, η μικροβιακή αμυγδαλίτιδα, η πνευμονία κ.α. Τα αντιβιοτικά είναι επίσης αποτελεσματικά ενάντια σε άλλες κατηγορίες μικροοργανισμών όπως οι μύκητες και τα παράσιτα αλλά δεν είναι αποτελεσματικά ενάντια στους ιούς. Έχοντας χαρακτηρισθεί ως «υπερφάρμακο του 20ού αιώνα» λόγω της ανάπτυξης τους μετά την ανακάλυψη της πενικιλίνης το 1928 από τον Αλεξάντερ Φλέμινγκ, η σημασία τους στην ιατρική είναι πολύ μεγάλη, έχοντας σώσει εκατομμύρια ζωές. Παρέχοντας άμεση ανακούφιση αποτελούν την κατεξοχήν επιλογή των γιατρών, ωστόσο τα τελευταία χρόνια παρατηρείται υπερβολική κατανάλωση, ιδιαίτερα στη χώρα μας. Θεωρώντας τα το μαγικό χαπάκι, συνιστώνται αρκετά εύκολα ως θεραπευτική αγωγή, όπως για ένα κοινό κρυολόγημα ή μία ήπια λοίμωξη προτού εντοπιστούν τα νοσογόνα βακτήρια. Και ένα ποσοστό περίπου 40% γονέων έχουν στο σπίτι τους αντιβιοτικά που τα χρησιμοποιούν σε περίπτωση λοίμωξης των παιδιών τους χωρίς ιατρική συμβουλή.

Όμως, τα αντιβιοτικά εξαιτίας της δομής τους αποδιοργανώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και καταστρέφουν τις χλωρίδες, δηλαδή τα χρήσιμα μικρόβια που «κατοικούν» στο σώμα και μας προστατεύουν. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι πιθανότητες ένας ασθενής να λάβει λάθος φάρμακο ή να υποβληθεί σε φαρμακοθεραπεία χωρίς λόγο, είναι τουλάχιστον 50 τοις εκατό. Ένας στους δύο.

Γνωρίζετε το λόγο γιατί συστήνεται να τρώτε γιαούρτι ή να παίρνετε μαγιά της μπύρας όταν λαμβάνετε κάποιο είδος αντιβίωσης (πενικιλίνες, κεφαλοσπορίνες, μακρολίδες, αμινογλυκοσίδες); Ή έχετε τάση για εμετό ή διάρροια; Την υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος μας «κρίνει» το έντερο μας. Οι τοξικές ουσίες του φαρμάκου καταστρέφουν όχι μόνο τα νοσογόνα βακτήρια, αλλά και τα φιλικά βακτήρια που συντελούν στην πέψη της τροφής, στην αποβολή των τοξινών και στην παραγωγή σημαντικών μικροθρεπτικών στοιχείων. Καθώς τα φιλικά βακτήρια εξοντώνονται από το φάρμακο, ο πληθυσμός των καταστροφικών βακτηρίων του εντέρου πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα στο έντερο μετατρέποντας ακόμα και την πιο θρεπτική τροφή σε ισχυρό ερεθιστικό ή σύνολο τοξικών ουσιών. Κάτι άλλο που συμβαίνει επίσης είναι ότι ένα μεγάλο μέρος των αντιβιοτικών ουσιών παραμένει στους χοληφόρους πόρους του ήπατος, γεγονός που αλλοιώνει τη σύσταση της χολής και ευνοεί το σχηματισμό χολόλιθων στον χοληφόρο πόρο του ήπατος και στη χοληδόχο κύστη. Συγχρόνως, η χρόνια και τακτική λήψη έχει οδηγήσει στη δημιουργία ανθεκτικότερων μικροβίων που δεν επηρεάζονται, με αποτέλεσμα να αποδυναμώνεται το ανοσοποιητικό σύστημα και να αδυνατεί να προστατέψει τον οργανισμό από πραγματικά απειλητικούς παράγοντες για τη ζωή. Όσο περισσότερο καταφεύγουμε στην αντιβίωση τόσο πιο πολύ θα μειώνεται η φυσική μας αντίσταση και πιο ανθεκτικά θα γίνονται τα βακτήρια. Οι περισσότεροι άρρωστοι άνθρωποι που τελικά πεθαίνουν, δεν αποβιώνουν εξαιτίας της πάθησης τους, αλλά από βακτηριακές λοιμώξεις, γεγονός που παρατηρείται ιδιαίτερα στα νοσοκομεία.

Τα αντιβιοτικά έχουν αρκετές παρενέργειες, οι οποίες μπορεί να αποβούν ακόμα και μοιραίες. Η πιο απειλητική ανεπιθύμητη παρενέργεια των αντιβιοτικών είναι η εμφάνιση αλλεργικής αντίδρασης. Εξάνθημα, πτώση της αρτηριακής πίεσης, λιποθυμία -όπως έγινε στην περίπτωση της πεθεράς μου- δύσπνοια, ταχυκαρδία και άμεσος θάνατος. Άλλες ανεπιθύμητες παρενέργειες είναι δερματικές αντιδράσεις με εξάνθημα μόνο, ναυτία, έμετος, πόνος στο στομάχι, διάρροια η οποία όμως μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή, διαταραχές στο συκώτι και στα νεφρά μ’ εμφάνιση νεφρικής ανεπάρκειας.

Στο πλαίσιο μίας θεραπείας υπάρχουν και άλλες λύσεις. Αν χρειαστεί, ωστόσο, να πάρετε αντιβίωση, απαραίτητο είναι να ενημερώσετε το γιατρό σας για άλλα σκευάσματα που τυχόν λαμβάνετε ακόμα και αν είναι βιταμίνες ή συμπληρώματα διατροφής.

(πηγή: Wikipedia, περιοδικό Vita, Andreas Moritz «Το Πλήρες Βιβλίο της Εναλλακτικής Ιατρικής»)