«Σιδερένιος», μία ευχή για καλή υγεία

Όταν αρρωσταίνουμε, μας εύχονται να γίνουμε γρήγορα καλά και «σιδερένιος!». Μία ευχή που δεν αποτελεί μόνο σχήμα λόγου, καθώς ο σίδηρος αποτελεί βασικό συστατικό στο αίμα και η επάρκεια σιδήρου είναι συνώνυμη με την υγεία, την ευεξία και την αντοχή. Συγκεκριμένα, ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την παραγωγή της αιμοσφαιρίνης, της ουσίας που μεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες προς τους άλλους ιστούς του σώματος και η οποία περιέχεται στα ερυθρά κύτταρα του αίματος. Η ήπια μείωση των αποθεμάτων σιδήρου στον οργανισμό σπανίως γίνεται αντιληπτή και μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Όταν όμως οι αποθήκες σιδήρου αδειάσουν τότε παρουσιάζεται η σιδηροπενική αναιμία, μία παθολογική κατάσταση που είναι πολύ συχνή.
Ποια είναι τα συμπτώματα της έλλειψης σιδήρου
Τα συμπτώματα που προειδοποιούν ότι ο σίδηρος έχει αγγίξει το χαμηλότερο σημείο στον οργανισμό μας, είναι κατ’ αρχήν η αναίτια κόπωση, που οφείλεται στη μειωμένη παροχή οξυγόνου στους ιστούς με συνέπεια το σώμα να έχει έλλειψη ενέργειας. Επίσης, ύποπτη είναι και η χλωμάδα στο πρόσωπο καθώς είναι η αιμοσφαιρίνη που δίνει το κόκκινο χρώμα στο αίμα. Θα πρέπει επίσης να σας ανησυχήσει η δύσπνοια, αν παρουσιάζεται σε ώρες ξεκούρασης. Επειδή η έλλειψη σιδήρου επιδεινώνει τα καρδιαγγειακά, μπορεί να εμφανιστούν αρρυθμίες ή ταχυπαλμία. Επίσης, η σιδηροπενική αναιμία εκδηλώνεται με πονοκέφαλο, τριχόπτωση και πόνο στη γλώσσα.
Πότε έχουμε αναιμία
Στο σώμα ενός ενήλικα βρίσκονται αποθηκευμένα 5 γρ περίπου σιδήρου. Αν παρουσιάζετε αρκετά από τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να κάνετε μία εξέταση φερριτίνης η οποία μετράει τα αποθέματα σιδήρου στον οργανισμό. Η διάγνωση της σιδηροπενικής αναιμίας γίνεται όταν η αιμοσφαιρίνη είναι κάτω από 10g/dL στις γυναίκες και κάτω από 12g/dL στους άνδρες και όταν η φερριτίνη είναι σε χαμηλές τιμές καθώς είναι η πρωτεΐνη που βοηθάει στην αποθήκευση του σιδήρου.
Οι 4 + 1 πιο πιθανοί κλέφτες του σιδήρου
Οι στερητικές δίαιτες.
Αν κάνετε στερητικές δίαιτες, είναι πιθανόν να εξαντλήσετε τα αποθέματα σιδήρου στον οργανισμό σας. Το ίδιο μπορεί να συμβεί αν ακολουθείτε μία αυστηρά χορτοφαγική διατροφή.
Η κακή απορρόφηση του σιδήρου
Η μειωμένη απορρόφηση του σιδήρου από το έντερο μπορεί να οφείλεται σε προχωρημένη ηλικία ή σε κάποια υποκείμενη πάθηση (π.χ. στη νόσο του Crohn). Για αυτό οι γιατροί συστήνουν στα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών τη λήψη μία πολυβιταμίνης που συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου στο έντερο.
Η περίοδος στις γυναίκες
Η έμμηνος ρύση προκαλεί σιδηροπενική αναιμία στο 30% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Για αυτό συνιστάται, σε μας τις γυναίκες, να τρώμε κόκκινο κρέας μία με δύο φορές την εβδομάδα.
Τα υποκείμενα νοσήματα του πεπτικού συστήματος
Το έλκος, η ελκώδης κολίτιδα αλλά και οι πολύποδες του εντέρου καθώς και ο καρκίνος του στομάχου ή του εντέρου μπορεί να προκαλέσουν εσωτερικές αιμορραγίες. Η αναιμία που αναπόφευκτα θα προκληθεί αποτελεί το σήμα κινδύνου που τελικά θα οδηγήσει στην ανακάλυψη της υποκείμενης νόσου.
Η κατάχρηση φαρμάκων
Η κατάχρηση της ασπιρίνης καθώς και των άλλων μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων ενδέχεται να προκαλέσει γαστρεντερική αιμορραγία και ως εκ τούτου, αναιμία.
Καλές πηγές σιδήρου
Αν και ο Ποπάυ, το ναυτάκι, έτρωγε σπανάκι για να αποκτήσει σιδερένια μπράτσα, το σπανάκι, παρότι είναι πλούσιο σε σίδερο, δεν είναι καλή πηγή γιατί περιέχει οξαλικά οξέα που δεν επιτρέπουν την απορρόφηση του. Καλές πηγές είναι το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί. Τα συμπληρώματα σιδήρου πρέπει να λαμβάνονται με άδειο στομάχι πριν το φαγητό, και να πίνετε ένα χυμό πορτοκάλι ή κάποιο άλλο φρούτο πλούσιο σε βιταμίνη C, καθώς ασκεί αντιοξειδωτική προστασία στα αιμοφόρα αγγεία και βοηθάει στην απορρόφηση του σιδήρου.

(πηγή: Alive, Αλεξία Σβώλου)